Strona główna

wróć>>

Trójjęzyczna Gryzonia

Gryzonia jest jedynym kantonem z trzema oficjalnymi językami. Do tego dochodzą jeszcze liczne języki gości i imigrantów. Konstytucja kantonu uznaje od 1880/92 roku 3 języki: niemiecki, romański i włoski jako oficjalne języki urzędowe. Lecz ani konstytucja ani żadna inna ustwa nie określa granic językowych. Najczęściej wynikają one z praktyki urzędów gmin i władz szkolnych.
Tradycyjny obszar występowanie języka romańskiego obejmuje 3 odrębne regiony: Surselva obejmuje wielki pn-zachodni teren, w środkowej Gryzonii po romańsku mówi się w Domleschg, Heizenberg, i po części w Schmertal, Oberalbstein i w Albula. Engadin i Munstertal tworzą pd-wsch obszar języka romańskiego.
W 4 leżących na południu kantonu dolinach: Mesolcina, Calanca, Bregaglia i Poschiavo mówi się po włosku, tereny te są bardzo silnie związane z włoskojęzycznym kantonem Ticino (Tessyn).
Obszar języka niemieckiego obejmuje tereny zasiedlone przez Walserów. Do 1850 roku retoromański był językiem większości mieszkańców Gryzonii. W 1990 po retoromańśku mówiło już tylko 14% mieszkańców tego kantonu.

Linki do stron szwajcarskich

Radio e Televisiun Rumantscha

Lia Rumantscha

Strona miasta Chur

Linki do stron włoskich

Ladynia

Wiadomości ladyńskie

Friul.it

Polskie strony

Forum rzadkich języków

Koło naukowe romanistów UJ